EKOLOŠKI IZAZOVI ĆIĆEVCA: Dug spisak prioriteta
Šta u Ćićevcu planiraju da urade da bi do kraja ove decenije postali ekološki respektibilna sredina?
Pre svega, predviđaju smanjenje zagađenosti životne sredine. Da bi to ostvarili moraće da unaprede reciklažu otpadnih materija.
Selekcija i prerada otpada nije razvijena u dovoljnoj meri u opštini Ćićevac. Uprkos nekim pokušajima u prošlosti, selekcija otpada nije zaživela na primarnom nivou, u domaćinstvima, niti prilikom upravljanja otpadom u daljim fazama. JKSP ”Razvitak’ vrši prikupljanje, preradu i prodaju plastičnog otpada. Zato će Opština Ćićevac preduzeti mere pomoću kojih bi se znatno veća količina otpada selektovala i preradila pre nego se odloži na deponiju. Uvešće se sistem primarne selekcije otpada i uspostaviti saradnja sa privatnim operaterima koji se bave reciklažom otpadnih materija. Takođe će se raditi i na promociji reciklaže i edukaciji stanovništva.
Priključenje na Regionalnu deponiju u Srnju je od vitalnog značaja za opštinu Ćićevac. Po izgradnji Regionalne deponije organizovano iznošenje smeća iz naseljenih mesta u opštini Ćićevac će biti preusmereno ka Regionalnoj deponiji.
Naredna mera je podrška energetskoj efikasnosti objekata. Opština Ćićevac će morati da razvija mere za povećanje energetske efikasnosti objekata u javnoj funkciji i privatnih objekata. Od 2021. godine lokalna samouprava je u saradnji sa resornim ministarstvom otpočela primenu subvencionisanja troškova adaptacije porodičnih kuća i stambenih objekata, kroz koju je do sada podržano 50 domaćinstava. Ova mera je namenjena građanima i izvođačima radova i namenjena je za zamenu stolarije, izolaciju objekata, ugradnju solarnih panela i dr…
Posebna pažnja biće posvećena energetskoj sanaciji i unapređenju energetske efikasnosti javnih ustanova i institucija i objekata u javnoj nameni i smanjenju potrošnje električne energije u javnim preduzećima,
institucijama i ustanovama.
Jedna od najvažnijih mera je dobijanje statusa zaštićenog prirodnog dobra za region Mojsinjske planine.
Opština Ćićevac će pokrenuti inicijativu za dobijanje statusa zaštićenog prirodnog dobra za region Mojsinjske planine, uključujući i donji tok Južne Morave koji prolazi kroz teritoriju opštine, gde se i spaja sa Zapadnom Moravom u Veliku Moravu. Ovaj region je od posebnog značaja za razvoj turizma, koji je identifikovan kao prioritetna privredna grana za razvoj opštine u budućnosti.
Nelegalni iskop šljunka predstavlja značajnu opasnost po ekosistem reka i drugih vodotokova u opštini Ćićevac, posebno u dolini sve tri Morave koje protiču kroz teritoriju opštine. Da bi se nelegalni iskop šljunka zaustavio potrebno je uspostaviti sistem monitoringa, odgovarajuće kaznene politike i obezbediti resurse za njeno sprovođenje.
Lokalna samouprava će u narednim godinama raditi i na uređenju grobalja i njihovom proširenju u svim naseljenim mestima. Potrebno je obezbediti dodatne parcele na kojima će biti proširena postojeća groblja, urediti ih i staviti u funkciju. Ovakve mere su neophodne imajući u vidu starosnu strukturu stanovništva opštine.
Izgradnjom kanalizacione mreže opštine Ćićevac i priključenjem korisnika prestaće potreba za postojanjem i korišćenjem velikog broja septičkih jama, posebno u mestima koja će biti obuhvaćena kanalizacionom mrežom. Zato će biti uspostaviti sistem koji će biti namenjen saniranju i zatvaranju postojećih septičkih jama. U drugim delovima
opštine, gde kanalizaciona mreža neće biti izgrađena, kontrolisaće se njihova eksploatacija i regulisati u slučaju zagađenja ili opasnosti po okolinu. Podrška regulaciji septičkih jama pružaće sistemi monitoringa i kažnjavanja zagađivača životne sredine.
Opština Ćićevac će raditi na uređenju postupka zakopavanja umrlih životinja, posebno krupnijih (krave, konji i dr.), da bi se sprečavalo nekontrolisano odlaganje životinjskih leševa i posledično zagađenje okoline. Opština je odredila lokaciju za stočno groblje, a odluke donosi Veterinarska inspekcija Potrebno je pronaći odgovarajuću lokaciju i
urediti je u potrebnoj meri. Razmotriće se mogućnost i za uređenje groblja namenjenog preminulim kućnim ljubimcima.
Monitoring stanja životne sredine je neophodna kako bi se omogućila identifikacija zagađivača. Ova mera uključuje postavljanje kamera na osetljivim mestima, koja su identifikovana kao mesta zagađenja ili koja su značajna za razvoj opštine (kao što su lokacije od značaja za razvoj turizma). Takođe, radiće se na uspostavljanju redovnog praćenja zagađenja voda i vazduha, u saradnji sa Zavodom za javno zdravlje Kruševac.
Zaštita ekosistema opštine Ćićevac je nemoguća bez razvoja kaznene politike za zagađivače životne sredine. Opština Ćićevac će razmotriti sve zakonske mogućnosti i na osnovu svojih nadležnosti razviti sveobuhvatnu kaznenu politiku, metodologiju njene primene i obezbediti sve potrebne resurse za njenu primenu. Kaznena politika mora biti sveobuhvatna i nepristrasna, budući da se očekuje da ima višestruko dejstvo – pored kažnjavanja zagađivača očekuje se da ima i edukativnu dimenziju, odnosno da utiče na građanstvo da povede računa o stanju životne sredine i da se odgovorno ponaša prema njoj.
JKSP ”Razvitak” iz Ćićevca odnosi prikupljeno smeće na dva smetlišta, u blizini Velike Morave ka Varvarinu, i blizu puta Pojate – Ražanj, koja nisu uslovna i nemaju bilo kakvu dugoročnu perspektivu eksploatacije. U selima postoje 22 ”divlje deponije” na kojima lokalno stanovništvo nekontrolisano odlaže otpad. Po povećanju obuhvata organizovanog iznošenja smeća i priključenju na sistem Regionalne deponije u Srnju stvoriće se uslovi da se izvrši temeljna sanacija svih postojećih ”divljih” deponija, uključujući i smetlišta na koje se sada odlaže prikupljeni otpad, u skladu sa aktuelnim standardima zaštite životne sredine.
Da bi se smanjilo zagađenje i unapredilo stanje životne sredine lokalna samouprava će stalno raditi na edukaciji svog stanovništva, posebno dece, poljoprivrednih proizvođača i privrednika o potrebi i načinima zaštite životne sredine. Edukacije će biti organizovane u formi predavanja, radionica, izrade i podele promotivnog materijala, organizovanjem dečijih ekoloških kampova za decu predškolskog uzrasta, osnovce i srednjoškolce i na druge načine.
Comments are closed.