Preduzimljiva porodica Matić duže od 20 godina bavi se preradom i obradom drveta, a u poslednjih nekoliko godina najvažniji proizvod njihove firme “Beli bor” je pelet.
Iako su 1994. godine krenuli sa klasičnom preradom drveta, odnosno proizvodnjom lamperije, razne građe, brodskih podova i ukrasnih lajsni, Matići, vlasnici varvarinskog preduzeća “Beli bor”, vrlo brzo su sagledali perspektivu obnovljivih izvora energije i od 2012.godine krenuli sa izradom peleta, ne napustivši modernu obradu drveta. Za protekle tri godine uspeli su da zaokruže kompletan proizvodni lanac. Repromaterijal im ostaje prilikom rezanja za druge potrebe, a od najkvalitetnijih “otpadaka” nakon obrade dobijaju dragocenu sirovinu za grejanje.
“Pelet je došao u pravo vreme, kada je proizvodnja brodskih podova opala sa uključivanjem laminata, “laminatskih”, tarketa i srodnih površina – ističe za CINK Ivan Matić, koji zajedno sa rođenim bratom Dejanom vodi uspešnu obrešku firmu. – Godišnje proizvedemo oko 500 tona peleta. Prvo smo upotrebljavali polovni sistem mašina koji je proizvodio oko 130 kilograma peleta na sat, a vrlo brzo uložili u novu opremu koja je već bila u stanju da “izbaci” 250 kilograma za isto vreme.”
Sama proizvodnja tzv.”gospodske” sirovine za grejanje, kako pelet često definišu peletari, je isplativ, ali vrlo zahtevan i težak posao.
“Koncentrisali smo se na pelet koji u sastavu ima meku čamovinu do 30 posto, odnosno bukove piljevine od 70 posto – napominje Danijela, Ivanova supruga i desna ruka u poslu. – Više puta u toku godine izdvajamo značajna sredstva za proveru kvaliteta peleta, kako bi sa odgovarajućom licencom mogli da budemo konkurentni na tržištu, ali i da učestvujemo na tenderima za nabavku grejnih sirovina u javnom sektoru.”
Matići imaju siguran plasman robe. Rezana građa distribuira se u oko 15 gradova u Srbiji (Pančevo, Bujanovac, Niš, Kraljevo, Kruševac i opštine Rasinskog okruga, kao i zlatiborski kraj), a pelet prodaju na stovarištima. Jedno od njih je takođe u vlasništvu ove porodice i ovim poslom rukovodi Dejan Matić. Otac Dragoslav je porodičnu proizvodnju prepustio sinovima, ali i dalje neumorno pomaže, pre svega u transportu robe i u administrativnim elementima poslovanja.
“Najbolja preporuka našim proizvodima su zadovoljni kupci, a na tenderima se jasno vidi kvalitet, tako da već snabdevamo školske ustanove u opštini Varvarin, koje su prešle na racionalnije vidove grejanja“, iznose Matići.
Proizvodni pogoni firme “Beli bor”, koja upošljava šestoro radnika, su locirani odmah do stambenog kompleksa. Prostiru se na čak 1.000 kvadrata. Jedna hala od oko 200 kvadrata “rezervisana” je za proizvodnju i obradu brodskih podova, toliko zauzima i magacinski prostor, dok je više od 400 kvadrata namenjeno za rad sa peletom.
“Prednosti peleta za grejanje su brojni, a odnose se pre svega na činjenicu da prilikom sagorevanja nema dima i pepela, lakši je za korišćenje i u tom smislu vrlo sličan grejanju na struju – iznose Ivan i Danijela čija se kuća, takođe greje na pelet. – Regulatorom u porodičnom domu podešavate željenu temepraturu. Jednom u 20 dana čistite kotao. Početno ulaganje za prelazak na najzdraviji sistem proizvodnje toplotne energije je ili nabavka gorionika od 1.000 evra ili kotla na pelet koji iznosi oko 250.000 dinara.”
Tona peleta (van sezone košta oko 160 evra) kupca košta kao četiri metra drva. Sve dok postoji proizvodnja koja daje repromaterijal, industrija peleta imaće nužne sirovine za dalju obradu. Najveća prepreka za uspešno poslovanje je slaba naplata.
“To jeste objektivna opasnost, dešava se u nekim slučajevima da praktično sami finansiramo prodaju, ali već imamo “kategorisane” kupce i znamo kako treba postupati u spornim situacijama” – zaključuje Dejan Matić.
Da proizvodnja rezane građe i peleta ima potencijalnih privrednih kapaciteta svedoče i konkretni podaci i broj otvorenih fabrika. Rast cena nafte, ali i drvne građe, ekološki i ekonomski benefit, kao i energetska efikasnost (procenjuje se da je vrednost peleta oko 180 MJ po kilogramu) idu u korist peletne industrije. Ti parametri doprineli su da je još pre tri godine država samo od izvoza peleta uspela da upiše oko 7,5 miliona evra zarade, a broj fabrika za tretman peleta premašio je 20. Severno – američke i skandinavske zemlje pelet upotrebljavaju već skoro 40 godina, dok je srpska industrija sa objektivnim razvojem krenula pre manje od 10 godina. U tom smislu, Matići su uspeli da uhvate blagovremeni “priključak” trendovima u proizvodnji.
Comments are closed.