EKOLOŠKI IZAZOVI ĆIĆEVCA: Zaštita ekosistema prioritet u narednoj deceniji

U nacrtu Plana razvoja opštine Ćićevac za period od 2023. do 2029. godine predviđeno je niz aktivnosti u oblasti zaštite životne sredine čijom realizacijom bi se znatno poboljšalo trenutno stanje.

Kakvo je trenutno stanje?

Ne postoji organizovano sakupljanje i odvođenje otpadnih voda, osim delimično u samom Ćićevcu. U ostalom delu opštine upotrebljene vode se direktno bez obrade puštaju u nehigijenske upijajuće septičke jame ili direktno u zemljište.

Opština Ćićevac je uključena u državni projekat ”Čista Srbija”, kroz koji je predviđeno da se do 2025. godine izgradi Postrojenje za preradu i prečišćavanje otpadnih voda u Lučini i 62 kilometara kanalizacione mreže koja bi obezbedila odvođenje otpadnih voda iz samog grada Ćićevca i Pojata, Stalaća, Grada Stalaća i Lučine.

Organizovanim iznošenjem smeća obuhvaćeno je oko 95 % stanovništva opštine. Smeće se i dalje odnosi na neuslovna smetlišta u blizini Velike Morave i blizu puta Pojate – Ražanj, koja nemaju bilo kakvu dugoročnu perspektivu eksploatacije. U selima postoje 22 divlje deponije na kojima lokalno stanovništvo nekontrolisano odlaže otpad.

Selekcija i prerada otpada nije razvijena u dovoljnoj meri. Uprkos nekim pokušajima u prošlosti nije zaživeo sistem selekcije otpada ni na primarnom nivou, u domaćinstvima, niti prilikom upravljanja otpadom u daljim fazama. JKSP ”Razvitak’ vrši prikupljanje, preradu i prodaju plastičnog otpada.

Iako ne postoji kontinuirani monitoring stanja životne sredine u opštini, na osnovu dostupnih podataka je utvrđeno da su najviše zagađeni vodotokovi i podzemne vode, koji su nižeg kvaliteta od zahtevanog. Kvalitet vazduha i zemljišta nije značajnije ugrožen, osim uticaja nekontrolisanog odlaganja otpada.

Šta su prioriteti u periodu do 2029. godine?

Pre svega da se potpuno eliminišu nesanitarne deponije kao i da se barem pet naseljenih mesta u opštini priključi na sistem za preradu otpadnih voda.

Drugi prioritetni cilj je zaštita ekosistema opštine Ćićevac. Posebna pažnja trebalo bi da bude posvećena ekosistemima koji imaju veliki značaj za razvoj turizma u ruralnim delovima opštine, predeo Mojsinjske Svete gore i doline Južne Morave. Da bi se to postiglo ovo područje treba da dobije status zaštićenog prirodnog dobra. Ovaj predeo od oko 150 km2 je predložen za zaštitu od strane Zavoda za zaštitu prirode kao predeo izuzetnih odlika zbog nenarušene prirodne ambijentalne celine i značajne kulturne baštine koja seže 6.000 godina unazad.

Inače, Opština Ćićevac je 2021. godine dobila 5,9 miliona dinara od Ministarstva kulture i informisanja na konkursu “Gradovi u fokusu” za veliki projekat “Vrata Srbije-Mojsinjska Sveta gora”.